زنجیر جبران آسانسور، که به عنوان زنجیر تعادل نیز شناخته می‌شود، قطعه‌ای حیاتی در سیستم تعلیق آسانسور است که برای حفظ تعادل و عملکرد صحیح آسانسور به کار می‌رود. این زنجیر وظایف مهمی را بر عهده دارد که در ادامه به شرح آنها می‌پردازیم:
وظایف زنجیر جبران آسانسور
متعادل سازی وزن
- زنجیر جبران وزن سیم بکسل‌های تعلیق کابین و قاب وزنه تعادل را جبران می‌کند.
- در آسانسورهای بلند مرتبه، عدم تعادل وزن سیم بکسل‌ها می‌تواند قابل توجه باشد.
- زنجیر جبران با اضافه کردن وزن به یک سمت سیستم تعلیق، این عدم تعادل را خنثی می‌کند.
کاهش بار موتور
- با متعادل سازی وزن، زنجیر جبران بار موتور آسانسور را نیز کاهش می‌دهد.
- این امر به نوبه خود باعث افزایش عمر مفید موتور، کاهش مصرف انرژی و عملکرد روان‌تر آن می‌شود.
جلوگیری از سر خوردن سیم بکسل
- زنجیر جبران با ایجاد اصطکاک بین خود و فلکه کششی، از سر خوردن سیم بکسل روی فلکه جلوگیری می‌کند.
- این امر خطر پارگی سیم بکسل و سقوط کابین را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.
کاهش نوسانات
- زنجیر جبران با جذب ارتعاشات و نوسانات، به حرکت نرم و بدون لرزش کابین آسانسور کمک می‌کند.
افزایش عمر مفید آسانسور
- با کاهش بار موتور و جلوگیری از سر خوردن سیم بکسل، زنجیر جبران به افزایش عمر مفید آسانسور کمک می‌کند.
افزایش ایمنی آسانسور
- زنجیر جبران با ارتقای عملکرد آسانسور، به طور غیرمستقیم به افزایش ایمنی آن نیز کمک می‌کند.
کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری
- با افزایش عمر مفید آسانسور و جلوگیری از خرابی‌های احتمالی، زنجیر جبران به کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری آسانسور کمک می‌کند.
مشخصات زنجیر جبران آسانسور
جنس
- زنجیر جبران معمولاً از جنس فولاد ضد زنگ یا آلیاژهای مقاوم ساخته می‌شود تا در برابر سایش و خوردگی مقاوم باشد.
- در برخی موارد، از زنجیرهای پلاستیکی یا کنفی نیز استفاده می‌شود، اما این نوع زنجیرها عمر مفید کوتاه‌تری دارند و در شرایط محیطی نامناسب، زودتر فرسوده می‌شوند.
اندازه
- اندازه زنجیر جبران با توجه به ظرفیت و ارتفاع آسانسور تعیین می‌شود.
- زنجیرهای ضخیم‌تر برای آسانسورهای با ظرفیت و ارتفاع بیشتر مناسب هستند.
نوع اتصال
- زنجیر جبران به وسیله یوک به زیر کابین و قاب وزنه تعادل متصل می‌شود.
مشخصات دیگر
- زنجیر جبران باید دارای مقاومت کششی بالا باشد تا بتواند وزن کابین و قاب وزنه تعادل را تحمل کند.
- زنجیر جبران باید انعطاف‌پذیری کافی داشته باشد تا به راحتی روی فلکه کششی حرکت کند.
- زنجیر جبران باید در برابر خوردگی و سایش مقاوم باشد.
کاربرد زنجیر جبران آسانسور
زنجیر جبران آسانسور در موارد زیر کاربرد دارد:
آسانسورهای بلند مرتبه
- استفاده از زنجیر جبران در آسانسورهای بلند مرتبه که ارتفاع آنها بیش از 30 متر است، ضروری است.
- در این نوع آسانسورها، وزن سیم بکسل‌ها می‌تواند قابل توجه باشد و عدم تعادل ایجاد کند.
- زنجیر جبران با جبران وزن سیم بکسل‌ها، تعادل سیستم تعلیق را حفظ می‌کند.
آسانسور پر سرعت
- در آسانسورهایی که با سرعت بالا حرکت می‌کنند، استفاده از زنجیر جبران برای حفظ تعادل و ایمنی الزامی است.
آسانسور با تعداد توقف زیاد
- در آسانسورهایی که در هر طبقه توقف دارند، استفاده از زنجیر جبران به منظور کاهش بار موتور و افزایش عمر مفید آن توصیه می‌شود.
- زنجیر جبران با متعادل سازی وزن، از استهلاک زودرس موتور آسانسور جلوگیری می‌کند.
آسانسورهای با ظرفیت بالا
- در آسانسورهای با ظرفیت بالا، وزن کابین و قاب وزنه تعادل می‌تواند به طور قابل توجهی افزایش یابد.
- استفاده از زنجیر جبران در این نوع آسانسورها برای حفظ تعادل و عملکرد صحیح سیستم تعلیق ضروری است.
بیمارستانی
- در آسانسورهای بیمارستانی که برای حمل بیماران و تجهیزات پزشکی استفاده می‌شوند، استفاده از زنجیر جبران برای حفظ تعادل و حرکت روان ضروری است.
- زنجیر جبران با جلوگیری از لرزش و نوسانات کابین، به آسایش و سلامتی بیماران کمک می‌کند.
صنعتی
- در آسانسورهای صنعتی که برای حمل بارهای سنگین استفاده می‌شوند، استفاده از زنجیر جبران برای حفظ تعادل و افزایش ایمنی ضروری است.
- زنجیر جبران با افزایش استحکام سیستم تعلیق، از بروز حوادث و آسیب‌های احتمالی جلوگیری می‌کند.
علاوه بر موارد ذکر شده، زنجیر جبران در موارد زیر نیز کاربرد دارد:
- آسانسورهای هیدرولیکی
- آسانسورهای بدون موتورخانه
- آسانسورهای پانورامیک
- انتخاب زنجیر جبران مناسب
پارامترهای انتخاب زنجیر جبران مناسب
انتخاب زنجیر جبران مناسب با توجه به پارامترهای مختلفی انجام می‌شود که در ادامه به شرح آنها می‌پردازیم:
ظرفیت آسانسور
- ظرفیت آسانسور یکی از مهم‌ترین پارامترهایی است که باید در انتخاب زنجیر جبران در نظر گرفته شود.
- زنجیر جبران باید به اندازه کافی قوی باشد تا بتواند وزن کابین و قاب وزنه تعادل را تحمل کند.
ارتفاع آسانسور
- ارتفاع آسانسور پارامتر دیگری است که باید در انتخاب زنجیر جبران در نظر گرفته شود.
- در آسانسورهای بلند مرتبه، به دلیل افزایش طول سیم بکسل‌ها، وزن آنها نیز افزایش می‌یابد.
- زنجیر جبران باید به اندازه کافی سنگین باشد تا بتواند وزن سیم بکسل‌ها را جبران کند.
نوع سیم بکسل
- نوع سیم بکسل نیز در انتخاب زنجیر جبران تاثیرگذار است.
- زنجیر جبران باید با جنس و قطر سیم بکسل سازگار باشد.
شرایط محیطی
- شرایط محیطی نیز باید در انتخاب زنجیر جبران در نظر گرفته شود.
- در محیط‌های مرطوب و خورنده، باید از زنجیر جبران‌هایی استفاده شود که در برابر خوردگی مقاوم باشند.
سرعت آسانسور
- سرعت آسانسور نیز در انتخاب زنجیر جبران تاثیرگذار است.
- در آسانسورهای پر سرعت، به دلیل افزایش بار دینامیکی، باید از زنجیر جبران‌های قوی‌تر استفاده شود.
نوع آسانسور
- نوع آسانسور نیز در انتخاب زنجیر جبران تاثیرگذار است.
- در آسانسورهای هیدرولیکی، زنجیر جبران به قاب وزنه تعادل متصل می‌شود.
برند و کیفیت
- برند و کیفیت زنجیر جبران نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
- باید از زنجیر جبران‌هایی استفاده شود که توسط برندهای معتبر و با کیفیت بالا تولید شده باشند.
قیمت
- قیمت زنجیر جبران نیز از جمله پارامترهایی است که باید در نظر گرفته شود.
- زنجیر جبران‌ها با توجه به جنس، کیفیت و برند، قیمت‌های متفاوتی دارند.
استاندارد زنجیر جبران مناسب
استانداردهای مختلفی برای زنجیر جبران آسانسور وجود دارد که توسط سازمان‌های بین‌المللی و ملی تدوین شده‌اند. برخی از این استانداردها عبارتند از:
- ISO 4307: این استاندارد به مشخصات فنی زنجیر جبران آسانسور، از جمله جنس، ابعاد، مقاومت کششی و سایر ویژگی‌های فیزیکی می‌پردازد.
- EN 81-1: این استاندارد به الزامات ایمنی آسانسورهای مسافری و باربری می‌پردازد و در آن به طور خاص به الزامات زنجیر جبران اشاره شده است.
- ANSI A17.1: این استاندارد به الزامات ایمنی آسانسورهای مسافری و باربری در ایالات متحده آمریکا می‌پردازد و در آن به طور خاص به الزامات زنجیر جبران اشاره شده است.
علاوه بر این استانداردها، برخی از شرکت‌های تولیدکننده آسانسور نیز استانداردهای خاص خود را برای زنجیر جبران ارائه می‌کنند.
در انتخاب زنجیر جبران مناسب، باید به موارد زیر توجه شود:
- زنجیر جبران باید با استانداردهای بین‌المللی و ملی مطابقت داشته باشد.
- زنجیر جبران باید با نوع آسانسور، ظرفیت، ارتفاع، سرعت و شرایط محیطی سازگار باشد.
برخی از برندهای معتبر تولیدکننده زنجیر جبران آسانسور عبارتند از:
- Otis
- Schindler
- Kone
- ThyssenKrupp
- Mitsubishi
پارامترهای ایمنی زنجیر جبران آسانسور
پارامترهای ایمنی زنجیر جبران آسانسور عبارتند از:
مقاومت کششی
- زنجیر جبران باید از مقاومت کششی کافی برای تحمل وزن کابین و قاب وزنه تعادل برخوردار باشد.
- در صورت عدم مقاومت کافی، زنجیر جبران ممکن است پاره شده و منجر به سقوط کابین شود.
مقاوم در برابر سایش
- زنجیر جبران باید در برابر سایش مقاوم باشد تا عمر مفید طولانی داشته باشد.
- زنجیر جبران با سایش تدریجی، ضعیف شده و در نهایت پاره می‌شود.
مقاوم در برابر خوردگی
- زنجیر جبران باید در برابر خوردگی مقاوم باشد تا در محیط‌های مرطوب و خورنده دچار زنگ زدگی نشود.
- زنجیر جبران زنگ زده، ضعیف شده و در نهایت پاره می‌شود.
انعطاف‌پذیری
- زنجیر جبران باید انعطاف‌پذیری کافی داشته باشد تا به راحتی روی فلکه کششی حرکت کند.
- زنجیر جبران غیر انعطاف‌پذیر، ممکن است از روی فلکه کششی خارج شده و منجر به سقوط کابین شود.
کیفیت ساخت
- باید از مواد اولیه مرغوب و با کیفیت بالا ساخته شده باشد تا از استحکام و مقاومت کافی برخوردار باشد.
- زنجیر با کیفیت پایین، ممکن است در اثر بارهای وارده دچار نقص فنی شده و منجر به حوادث ناگوار شود.
بازرسی و نگهداری
- زنجیر جبران باید به طور منظم توسط متخصصان آسانسور بازرسی و در صورت نیاز تعویض شود.
- عدم بازرسی و نگهداری منظم، می‌تواند منجر به بروز نقص فنی در زنجیر جبران و سقوط کابین شود.
روانکاری
- زنجیر جبران باید به طور منظم با روغن‌های مخصوص روانکاری شود تا از اصطکاک و سایش آن جلوگیری شود.
- عدم روانکاری، می‌تواند منجر به سایش و پارگی زنجیر جبران شود.
تنظیم کشش
- کشش زنجیر جبران باید به طور دقیق تنظیم شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود.
- کشش بیش از حد یا کمبود کشش، می‌تواند منجر به نقص فنی در زنجیر جبران و سقوط کابین شود.
رعایت پارامترهای ایمنی زنجیر جبران آسانسور، نقش مهمی در حفظ جان انسان‌ها و جلوگیری از بروز حوادث ناگوار دارد.
علاوه بر نکات بالا ، موارد زیر نیز در ارتقای ایمنی زنجیر جبران موثر هستند:
- استفاده از برندهای معتبر
- نصب و تنظیم زنجیر جبران توسط متخصصان مجرب
- استفاده از روغن‌های مخصوص و باکیفیت برای روانکاری زنجیر جبران
- آموزش و آگاهی‌بخشی به کاربران آسانسور در خصوص نحوه استفاده صحیح از آسانسور
ایمنی آسانسور باید در اولویت قرار گیرد و برای ارتقای آن، باید از زنجیر جبران باکیفیت و ایمن استفاده کرد.
شما همراهان عزیز میتوانید از اینستاگرام ما جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره آسانسورها دیدن نمائید.