یوک آسانسور، که به عنوان “کلاف” نیز شناخته می‌شود، قابی فلزی است که در زیر کابین آسانسور قرار دارد و وظایف مهمی را در سیستم آسانسور ایفا می‌کند.
اتاقک از سه پارت اصلی ایجاد شده است
- فریم یا قاب : این فریم خود به چند بخش، یوک پایین و یوک بالا تفکیک می گردد.
- سکو : بخش تحتانی کابین که مسافر و یا بار بر روی آن قرار می گیرد.
- دیواره های کابین : نقش محافظتی را بازی می‌کنند. در بخش جلویی درب آسانسور نصب می شود و از برخورد سرنشین با دیواره چاهک پیشگیری می کند.
وظایف یوک آسانسور
نگه داشتن کابین
یوک، کابین آسانسور را به طور کامل در بر می‌گیرد و وزن آن را به همراه بار و مسافران، از طریق سیم بکسل‌ها و سیستم تعلیق، تحمل می‌کند.
اتصال اجزای مهم
یوک محل اتصال اجزای مهمی مانند کفشک‌ها، ترمزهای ایمنی، سیم بکسل ها و سیستم های برق و فرمان به کابین آسانسور است.
ایجاد تعادل
یوک به حفظ تعادل کابین آسانسور در طول مسیر حرکت کمک می‌کند و از انحراف و لرزش آن جلوگیری می‌کند.
محافظت از کابین
یوک به عنوان یک قاب محافظ عمل می‌کند و از کابین آسانسور در برابر ضربه و آسیب‌های احتمالی محافظت می‌کند.
علاوه بر وظایف اصلی ذکر شده، یوک آسانسور وظایف دیگری نیز دارد، از جمله:
- ایجاد فضای مناسب برای نصب تجهیزات: یوک فضایی را برای نصب تجهیزاتی مانند تابلو فرمان، سیستم تهویه و سیستم روشنایی کابین آسانسور فراهم می‌کند.
- راهنمایی کابین در مسیر حرکت: یوک به هدایت کابین آسانسور در طول ریل های چاه آسانسور کمک می‌کند.
- کاهش صدا و لرزش: یوک به عنوان یک عایق صدا و لرزش عمل می‌کند و به ایجاد فضایی آرام در کابین آسانسور کمک می‌کند.
مشخصات کلی یوک
- جنس: یوک آسانسور معمولاً از جنس فولاد یا آلومینیوم با استحکام بالا ساخته می‌شود تا بتواند وزن کابین و بار را تحمل کند.
- ابعاد: ابعاد یوک آسانسور با توجه به ظرفیت و نوع آسانسور تعیین می‌شود.
- وزن: وزن یوک آسانسور به جنس، ابعاد و نوع آن بستگی دارد.
- شکل: یوک آسانسور معمولاً به شکل مستطیل یا مربع ساخته می‌شود.
- اجزا: یوک آسانسور از اجزای مختلفی مانند تیرها، ستون‌ها، صفحات و اتصالات تشکیل شده است.
مشخصات فنی یوک آسانسور
- مقاومت کششی: یوک آسانسور باید از مقاومت کششی بالایی برای تحمل وزن کابین و بار برخوردار باشد.
- مقاومت فشاری: یوک آسانسور باید از مقاومت فشاری بالایی برای تحمل نیروهای وارده از طرف سیستم تعلیق برخوردار باشد.
- مقاومت خمشی: یوک آسانسور باید از مقاومت خمشی بالایی برای جلوگیری از خم شدن و تغییر شکل در اثر بارهای وارده برخوردار باشد.
- ضریب اطمینان: یوک آسانسور باید دارای ضریب اطمینان بالایی باشد تا در برابر بارهای اضافی و شرایط بحرانی مقاوم باشد.
انواع یوک آسانسور
- یوک‌های ساده: این نوع یوک‌ها برای آسانسورهای با ظرفیت کم و سرعت پایین کاربرد دارند.
- یوک‌های ضد زلزله: این نوع یوک‌ها برای آسانسورهایی که در مناطق زلزله‌خیز نصب می‌شوند، طراحی شده‌اند و در برابر لرزش‌های شدید مقاوم هستند.
- یوک‌های مخصوص: یوک‌های مخصوص برای آسانسورهای خاص مانند آسانسورهای بیمارستانی، آسانسورهای حمل بار و آسانسورهای پانوراما طراحی و ساخته می‌شوند.
انواع یوک آسانسور بر اساس نوع طراحی
- یوک‌های تیرچه و ستونی: این نوع یوک‌ها از تیرچه‌ها و ستون‌های فلزی ساخته می‌شوند و برای آسانسورهای با ظرفیت کم و متوسط مناسب هستند.
- یوک‌های ورقهای: این نوع یوک‌ها از ورقهای فلزی ضخیم ساخته می‌شوند و برای آسانسورهای با ظرفیت بالا مناسب هستند.
- یوک‌های قوطی: این نوع یوک‌ها از قوطی‌های فلزی با مقاطع مختلف ساخته می‌شوند و برای آسانسورهای با سرعت بالا مناسب هستند.
انتخاب یوک مناسب
- ظرفیت آسانسور: یوک باید متناسب با ظرفیت آسانسور انتخاب شود. به عنوان مثال، یوک آسانسور با ظرفیت 4 نفر برای آسانسور با ظرفیت 10 نفر مناسب نیست.
- نوع آسانسور: یوک باید با توجه به نوع آسانسور مانند آسانسور کششی، هیدرولیکی یا MRL انتخاب شود. هر نوع آسانسور نیاز به یوک مخصوص خود دارد.
- شرایط محیطی: یوک باید با توجه به شرایط محیطی مانند رطوبت، دما و وجود مواد شیمیایی انتخاب شود. به عنوان مثال، یوک در مناطق زلزله‌خیز باید از نوع ضد زلزله باشد.
- بودجه: قیمت یوک آسانسور یکی از عوامل مهم در انتخاب آن است. یوک‌های با کیفیت و با امکانات بیشتر، قیمت بالاتری دارند.
در اینجا به چند نمونه از یوک‌های آسانسور اشاره می‌کنیم:
- یوک مدل GS-310 :این نوع یوک برای آسانسورهای با ظرفیت 6 تا 10 نفر مناسب است و از نوع تیرچه و ستونی می‌باشد.
- یوک مدل KONE EcoSpace :این نوع یوک برای آسانسورهای با ظرفیت 8 تا 16 نفر مناسب است و از نوع ورقهای می‌باشد.
- یوک مدل Otis Gen2 : این نوع یوک برای آسانسورهای با ظرفیت 10 تا 20 نفر مناسب است و از نوع قوطی می‌باشد.
ایمنی یوک
- از کابین آسانسور و مسافران در برابر سقوط محافظت می‌کند.
- تعادل کابین آسانسور را در طول مسیر حرکت حفظ می‌کند.
- به حرکت صاف و بی صدا کابین آسانسور کمک می‌کند.
برای تضمین ایمنی یوک باید به موارد زیر توجه کرد:
- کیفیت و استحکام یوک: یوک باید از مواد اولیه با کیفیت بالا و با استحکام کافی ساخته شود تا بتواند وزن کابین و مسافران را تحمل کند.
- طراحی یوک: یوک باید توسط مهندسان مجرب و با رعایت تمام استانداردهای ایمنی طراحی شود.
- نصب یوک: یوک باید توسط نصاب مجرب و با استفاده از ابزار مناسب نصب شود.
- بازرسی و نگهداری یوک: یوک باید به طور دوره‌ای توسط متخصصان بازرسی و در صورت نیاز تعمیر یا تعویض شود.
در اینجا به چند نمونه از اقداماتی که می‌توان برای افزایش ایمنی یوک انجام داد اشاره می‌کنیم:
- استفاده از فولاد با استحکام بالا در ساخت یوک
- استفاده از جوشکاری با کیفیت بالا در ساخت یوک
- انجام آزمایش‌های غیر مخرب بر روی یوک قبل از نصب
- استفاده از سیستم‌های ترمز ایمنی در یوک
- استفاده از سیستم‌های محدود کننده سرعت در یوک
- انجام بازرسی‌های دوره‌ای یوک توسط متخصصان
اصول طراحی یوک
- استحکام: یوک باید از استحکام کافی برای تحمل ضربه و لرزش برخوردار باشد.
- قابلیت ارتجاع: یوک باید تا حدی انعطاف‌پذیر باشد تا بتواند تنش‌های وارده را جذب کند.
- وزن: یوک باید تا حد امکان سبک باشد تا به کاهش مصرف انرژی و افزایش راندمان آسانسور کمک کند.
- ابعاد: ابعاد یوک باید با توجه به ظرفیت و نوع آسانسور تعیین شود.
- جنس: یوک معمولاً از فولاد یا آلومینیوم با استحکام بالا ساخته می‌شود.
- اتصالات: یوک باید به طور صحیح به سایر اجزای سیستم آسانسور مانند کابین، ریل ها و سیستم تعلیق متصل شود.
- ایمنی: یوک باید از نظر ایمنی طراحی و ساخته شود تا از سقوط کابین و بروز حوادث ناگوار جلوگیری کند.
در اینجا به چند نمونه از نرم‌افزارهایی که برای طراحی یوک آسانسور استفاده می‌شوند اشاره می‌کنیم:
- ANSYS
- SolidWorks
- Autodesk Inventor
شما همراهان عزیز میتوانید از اینستاگرام ما جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره آسانسورها دیدن نمائید.